Als ik een onderzoek zou houden over de meest gestelde vraag over rouw, dan is het wel de vraag hoelang het duurt. Een begrijpelijke vraag. Als je er middenin zit, wil je je niet zo intens verdrietig, verlaten en verloren voelen. Of in ieder geval kunnen aftellen tot het moment dat het beter wordt. Maar een antwoord op deze vraag zou alleen maar averechts werken.

Het gaat om wat je in de tijd doet

Bij rouw gaat het namelijk niet om de hoeveelheid tijd, maar voornamelijk om wat je in die tijd doet. Als je gaat aftellen en die periode is voorbij en je hebt niets gedaan behalve wachten, is er waarschijnlijk niet zoveel veranderd. In de vraag zit een afgescheidenheid; het is net alsof de rouw niet van jou is, je draagt het bij je maar je wil er zo snel mogelijk weer vanaf. En dat is niet de handigste manier om met je rouw om te gaan.

Het is belangrijker om bij de vraag stil te staan dan bij het antwoord: wat is de reden dat je wil weten hoelang het duurt? In het stellen van de vraag zelf zit een vorm van ontkenning verborgen. Er zit een “niet willen rouwen” in, terwijl het juist nu zo belangrijk om bij de rouw te kunnen zijn.

Het kan ook zijn dat je enorm je best doet om bij de rouw te zijn, maar dat je vindt dat je er (te) lang over doet. Je voelt je onzeker, mensen om je heen hebben ook zo hun mening over hoe je het doet en je vraagt je af wat eigenlijk “normaal” is. Lees ook dan vooral door.

Kijk naar wat er mogelijk is in plaats van wat het verleden heeft uitgewezen

Want laat ik er even in mee gaan, hoelang duurt rouw? Ik denk dat iedere rouwdeskundige je terecht zal vertellen dat er geen tijd voor staat. Maar zodra er een inschatting wordt gemaakt, wordt er vanuit ervaring een tijd gegeven. “Normaal” gebeurt er…. “De meeste mensen” rouwen zus en zo… Ik sta er op een andere manier in. Ik geloof absoluut dat we veel kunnen leren uit het verleden. Maar ik kijk liever naar wat er mogelijk is dan wat het verleden heeft uitgewezen. En er is heel veel mogelijk.

Om dit uit te leggen wil ik kort de vraag aanhalen of rouw überhaupt een einde kent. Voor sommige mensen voelt dit wel zo, voor anderen niet. De liefde voor jouw overleden dierbare is er nog altijd en die gaat niet weg. Een bepaalde vorm van gemis zal daardoor altijd blijven. Maar omdat er een moment kan komen waarop je voelt dat je het gemis kunt hanteren, zou je kunnen zeggen dat de rouw eindig is. Je kunt weer verder met je leven, met je verlies en je gemis.

Keer op keer wordt duidelijk gemaakt hoeveel invloed ons denken heeft

Ik heb in de afgelopen jaren enorm veel mensen geïnterviewd en gesproken over hoe zij met hun rouw zijn omgegaan. Keer op keer wordt duidelijk gemaakt hoeveel invloed ons denken heeft op hoe we rouw ervaren. Maar eenmaal in het rouwproces hebben de meesten van ons geen idee. Daar was ik er zelf ook één van, pas later ontdekte ik de kracht van mijn gedachten en hoe ik het voor mezelf hierdoor makkelijker kon maken. Een klein aantal mensen heeft mij laten zien dat door bewust naar hun eigen manier van denken te kijken, zij hun rouw beter konden dragen.

Zo kun je je misschien voorstellen dat als je gelooft dat de dood slechts een overgaan is naar een andere wereld, dat veel rust geeft. En als je goed contact kunt maken met die ongeziene wereld, je de verbinding kunt blijven maken met je dierbare. Wanneer je voelt en wéét dat een overlijden slechts het einde is van het leven hier op aarde maar dat we daarna terug gaan naar waar we vandaan kwamen, dat dat minder eenzaam voelt.

En zo helpt het ook als je het volle vertrouwen hebt in het leven en alles wat het leven te brengen heeft. Als je alle oordeel over wat wel of niet had moeten gebeuren kunt loslaten en kunt meebewegen met wat er gebeurt. Als je de dood kunt omarmen als onderdeel van het leven en verandering als een vast gegeven aanneemt. Dat kun je alle verzet loslaten en ook meebewegen met de golfbewegingen van de rouw.

Je mag iemand blijven missen omdat je ook van iemand mag blijven houden

Met deze voorbeelden wil ik je laten voelen dat we een stuk milder naar onszelf mogen zijn. Het betekent natuurlijk niet dat dit persé voor jou de beste gedachten zijn. Maar we hoeven niet te oordelen over te lang rouwen, dat het sneller moet en dat het over moet zijn. En weet dat er waarschijnlijk meer mogelijk is voor jou. Het is namelijk een uitdaging om je bewust te worden van je eigen gedachten zonder dat iemand je daarin liefdevol en zonder oordeel spiegelt. Zodra je daarnaar gaat kijken en dat gaat geloven wat werkt voor jou, wordt ook de rouw beter te hanteren.

Onthoud vooral dat je iemand mag blijven missen omdat je ook van iemand mag blijven houden. Het is OK om te rouwen en om dat in jouw tempo te doen en op jouw manier. Jij doet er zo lang over als jij nodig hebt. De vraag is wat je ervoor over hebt om eraan te werken. Welke gedachten zouden het voor jou makkelijker maken?

Of heb je jouw manier van denken al eens onder de loep genomen? Wil je hieronder met me delen hoe je dat hebt gedaan?