Zoveel verschillende mensen als er zijn, zoveel verschillende manieren zijn er om met rouw om te gaan. Ik spreek vanzelfsprekend hier veel mensen over, maar soms kom ik iemand tegen met een bijzonder verhaal. Iemand die het op eigenwijze wil aangaan en geen ruimte laat voor suggesties van anderen. En hoewel je daar veel over kunt zeggen (wat ik uiteraard ook ga doen), ik zie er ook een voordeel van in als je deze houding hebt: je hebt geen last hebt van meningen van anderen. Dus je zou bijna zeggen: goed idee. Bijna.

Ze verklaarde waarom ze zich niet goed kon concentreren

Een paar jaar geleden ontmoette ik iemand die vertelde over wat ze had ondernomen nu haar vader was overleden. Ze was volop de boeken in gedoken en had zo geleerd dat rouw ook invloed had op de prefrontale cortex. Heel correct en trots vertelde ze hoe sommige functies van de prefrontale cortex ook worden aangetast wanneer we rouwen. En zo verklaarde ze waarom ze zich niet goed kon concentreren, het moeilijk vond om beslissingen te nemen en om de haverklap dingen vergat.

Ik ga ervan uit dat je die laatste signalen in meer of mindere mate ook bij jezelf zal herkennen, het zijn reacties op rouw die vaak voorkomen. Wat ze vertelde klopte en toch zag ik dat al die kennis haar ook belemmerde. Ik was namelijk best onder de indruk van wat ze had geleerd uit al die boeken. Maar tussen al die woorden en al die kennis door was ik hard op zoek om de persoon achter al die woorden en kennis te vinden, maar die liet zichzelf niet zomaar zien. Ze was zich achter alle feitjes aan het verschuilen en had zo een goed excuus gevonden om te blijven waar ze was.

De honger naar kennis zou op een gegeven moment verzadigd moeten zijn

Het is precies de reden waarom ik er geen groot fan van ben als mijn klanten het ene na het andere boek over rouw verslinden. Er is een kantelpunt wanneer de honger naar kennis over rouw niet meer gezond is maar je juist tegenhoudt om verder te ontwikkelen. Voor de duidelijkheid: er zijn talloze goede, leerzame en inspirerende boeken over rouw te vinden en ik zie dat ze veel goed doen. Ik heb zelf ook veel kennis uit boeken gehaald. Natuurlijk is het fijn om gevoelens te herkennen in boeken die je leest of bevestiging te krijgen van iets dat je al voelde. Allemaal top. Waar het mij om gaat, is dat de honger naar kennis op een gegeven moment verzadigd zou moeten zijn en over zou moeten gaan naar honger naar “zijn”, voelen, doorleven en jezelf ontwikkelen.

Het is de vloek van ons oude schoolsysteem dat we alles wat we moeten weten uit boeken kunnen halen, dat kennis voldoende is. Deze week nog deelde ik met een dierbare hoe fijn mijn ademsessie die ochtend was geweest. Iedere keer dat ik tijd neem om “te ademen” (zo spreek ik over een ademsessie) is weer bijzonder en hoe dat voelt is lastig uit te leggen. Hij vroeg of ik een linkje had naar een site waar hij meer informatie kon vinden. Maar ook een ademsessie is niet met een linkje uitgelegd. Dat is net als uitleggen hoe lekker het eten in het restaurant gisteren was. Dat is niet te vergelijken met daadwerkelijk zelf daar gaan eten. Lang verhaal kort: hij krijgt binnenkort een ademsessie van mij cadeau zodat hij het kan ervaren. Zo ben ik dan ook.

Knowledge is power! Toch?

Maar terug naar die onverzadigbare honger naar kennis. Het concept dat ‘knowledge is power’ is namelijk flink achterhaald wanneer het rouw betreft. Kennis over waarom je voelt wat je voelt brengt je namelijk slechts een stukje op weg. Het is net als een reis met het openbaar vervoer: de trein en de bus kunnen je op weg helpen en je reis verkorten, maar het laatste stuk zal je toch echt zelf moeten lopen. Of om in de metafoor van eten te blijven: je kunt een kookboek kopen en alle ingrediënten inslaan, maar je zal het gerecht toch echt zelf moeten maken. Rouw gaat slechts deels om het begrijpen wat er met je gebeurt. Je maakt de reis compleet door zelf in actie te komen. Niet door af te wachten hoe je je morgen voelt, maar zelf invloed uit te oefenen op hoe je je morgen voelt. Niet door de tijd aan je voorbij te laten gaan, maar door het aan te gaan en in actie te komen.

Verschuil je niet achter theorieën en verklaringen maar doorvoel ze ook. Maak er geen excuus van om niet te veranderen, dat is hetzelfde als vertellen over je geweldige kookboek maar nooit zelf een gerecht maken. Leef niet vanuit je hoofd en wat je allemaal weet, maar leef vanuit wat je voelt. Dat betekent ook dat je je hoofd soms “verliest”, want je emoties hebben af en toe de overhand. Gebruik je kennis op zo’n manier dat het je ondersteunt in het opnieuw uitvinden van jezelf. Als de dame die ik ontmoette dat had gedaan, dan had ik een heel ander persoon gezien. Dan had ze zichzelf écht begrepen, niet vanuit een boekje maar omdat ze het ook echt zo voelde. Duik niet in de boeken om alleen de honger van je mind te stillen, maar stil ook de honger van je hart. Dat is hoe je weer thuiskomt, bij jezelf.

Hoeveel boeken over rouw heb jij gelezen? Wil je het hieronder met me delen?