Plezier maken, niet bepaald een onderwerp dat je verwacht in een blog dat over rouw gaat. Maar niets is minder waar. Rouwen gaat over het leven en daar horen alle emoties bij. Toch is dat verwachtingspatroon over plezier maken zeker een onderwerp dat vaak voorbij komt in de gesprekken met mijn klanten. Want zomaar ineens merk je op dat je ergens om lacht en in een seconde slaat je humeur om. Want: “Mag ik wel plezier hebben?” “Was de relatie met mijn dierbare me dan niets waard?”

Dat besef je op dat moment des te meer

Misschien voel jij ook wel soms dat schuldgevoel wanneer je even geniet, lacht en het leven weer licht voelt. Het zijn momenten waarop je zo in het moment kunt zijn, dat je erin meegaat en vergeet wat er is gebeurd. Het is dus een heel natuurlijk iets om ook dat plezier te voelen, maar door de gedachte aan je verlies, kan dan veranderen in schuldgevoel en verdriet. Jouw dierbare kan geen plezier meer hebben, dat besef je op dat moment des te meer.

Nu zou ik in deze blog een heel nuchter advies kunnen geven, iets wat heel erg waar is zelfs. Want als ik je vraag wat jouw overleden dierbare voor jou zou hebben gewild, wat zou dan het antwoord zijn? Zeer waarschijnlijk zou hij of zij niets liever willen dan dat je je happy voelt met jezelf, juist dat je weer kunt lachen en plezier maken. Toch? We zijn er echt niet voor gemaakt om alleen zware emoties te voelen, dus die lichte emoties mogen er zeker ook zijn.

Door dat weg te praten, doe je jezelf tekort

Het is heel fijn om daar even bij stil te staan, dat onze dierbaren ons het liefste gelukkig zien. Maar daardoor gaat dat gevoel niet over. Je kunt niet even met je vingers knippen en beslissen om dan toch maar plezier te maken. Want het blijf f#cking kl@te dat ze er niet meer zijn. En door dat weg te praten, doe je jezelf tekort.

Dat besef dat hij of zij er niet meer is en dat schuldgevoel over jouw plezier, dat heeft aandacht nodig, het gebeurt met een reden. Het jezelf (laten) vertellen dat je echt wel plezier mag maken, past in het plaatje van “positief denken”, maar is een omzeiling van een emotie die een taak heeft in jouw rouwproces. De taak van die emotie is om te leren onder ogen zien hoe de nieuwe realiteit eruit ziet. De realiteit is dat jij er nog bent en jouw dierbare niet. En dat jij nog plezier kunt maken en jouw dierbare niet. Die realiteit is bikkelhard.

Dit zijn de momenten waarop je een keuze hebt

Dit is wat we rouwarbeid noemen. Dit is waarom ik vaak zeg dat het niet gaat om de tijd die voorbij gaat, maar om wat je in die tijd doet. Dit zijn de momenten waarop je een keuze hebt. Je kunt ervoor kiezen om te blijven lachen als een boer met kiespijn (want het huilen staat je intussen nader dan het lachen), of je kunt ervoor kiezen om even stil te staan bij wat je allemaal voelt. Want het kan heel veel tegelijk zijn wat je voelt.

Het is op zo’n moment net als een enorme omslag in het weer, waarbij de zon scheen en ineens gaat het regenen. Het heeft geen zin om te negeren dat het regent, want het gebeurt al. Die regenboog zie je alleen als je om je heen kijkt, niet als je alleen de zonnestralen wil zien. En dat is wat er gebeurt als je jezelf dwingt om plezier te maken terwijl het moment al voorbij is. Dus kijk om je heen; voel wat er gebeurt.

Rouwen gaat over zijn met wat er is

Laatst vroeg iemand mij wat ik vind van positief denken bij rouw. Ik vond het een geweldige vraag, want soms hoor ik dat mensen aannemen dat alles opgelost kan worden met positief denken. Maar zo simpel is het niet. Rouwen gaat niet over positief denken, rouwen gaat over zijn met wat er is, niets meer en niets minder. Positief denken kan heel veel goed doen, maar heeft bij rouw de grote valkuil om voorbij te gaan aan dat wat juist aandacht nodig heeft. Vroeg of laat komt dat positieve denken dan in gevecht met je gevoelsleven. Het klopt gewoon niet meer.

Juist door op deze manier iedere omslag in jouw gevoelsleven de aandacht te geven, doe je het werk. Zo kom je stapje voor stapje verder op jouw pad, met rouw. Dus ja natuurlijk mag je plezier hebben, graag zelfs. Wanneer je dat voelt, voel het dan ook echt. En wanneer je emotie verandert, is dat ook prima. Het is misschien niet altijd fijn, maar het is wel echt. Het alternatief is een nepleven waarin je je voordoet als iemand anders, met neppe emoties. Ik zou dan toch willen gaan voor een écht leven met échte emoties.

Om die echte emoties te durven uiten, moeten we vaak nog wat drempels over. Hoe gaat jou dat af? Lukt dat of zijn die drempels te hoog? Wil je het hieronder met me delen?